Steeds meer bedrijven in Nederland melden minder organisch verkeer uit Google en Bing. In de laatste maanden tonen deze zoekmachines vaker AI-antwoorden bovenaan de pagina, zoals Google AI Overviews en Microsoft Copilot. Dat houdt gebruikers op de resultatenpagina en verlaagt het aantal klikken naar websites. De vraag naar “Europese AI-verordening gevolgen overheid” en bedrijven komt daarmee dichter bij de praktijk.
AI-antwoorden drukken klikken
Zoekmachines beantwoorden steeds meer vragen direct met AI-samenvattingen. Google noemt die functie AI Overviews, voorheen Search Generative Experience. Microsoft doet iets soortgelijks in Bing met Copilot, en diensten als Perplexity en ChatGPT trekken zoekvragen weg van traditionele zoekresultaten. Het gevolg is minder verkeer naar websites die voorheen hoog scoorden.
Dit treft vooral informatieve zoekopdrachten zoals definities, recepten en eenvoudige how-to’s. Een samenvatting geeft dan snel genoeg context, waardoor doorklikken niet nodig voelt. Ook prijsvergelijkingen en reviews worden ingekort tot korte bullets. Daardoor verliezen affiliatie- en vergelijkingssites zichtbaarheid en omzet.
AI Overviews maakt gebruik van grote taalmodellen, een type algoritme dat tekst voorspelt op basis van patronen in trainingsdata. Die modellen kunnen bronverwijzingen tonen, maar doen dat niet altijd even duidelijk. Voor makers en uitgevers is het daarom lastiger te zien waar hun content eindigt en waar de samenvatting begint. Dat maakt waarde aantonen richting adverteerders en abonnees moeilijker.
Zero-click betekent dat een gebruiker zijn antwoord ziet op de resultatenpagina en niet meer doorklikt naar een website.
EU-uitrol blijft beperkt
AI Overviews is op het moment van schrijven niet breed beschikbaar in de Europese Unie. Google rolt de functie gefaseerd uit en houdt rekening met Europese regels zoals de Digital Markets Act en de AVG. Bing met Copilot toont al langer AI-antwoorden in Nederland, maar vaak naast klassieke links. Perplexity is in de EU beschikbaar en verwijst standaard naar bronnen.
De beperkte uitrol geeft Europese websites tijdelijk meer lucht. Toch sijpelt het effect al door, omdat gebruikers wennen aan snelle AI-antwoorden via andere kanalen. Denk aan ChatGPT als startpunt of aan AI-functies in de browser. Daardoor verschuift het zoekgedrag, ook zonder volledige EU-lancering van alle functies.
Voor uitgevers en webshops betekent dit dat optimaliseren voor alleen blauwe links niet meer genoeg is. Positie nul wordt een AI-antwoord, niet langer een featured snippet. Wie daar geen plek krijgt, ziet minder klikken, zelfs bij dezelfde ranking onder de samenvatting.
Zichtbaarheidsverlies raakt sectoren
E-commerce, finance en travel merken de impact het eerst. Veel van hun content bestaat uit vergelijkingen, korte uitleg of FAQ’s die AI makkelijk samenvat. Ook lokale diensten zoals openingstijden en route-informatie blijven vaker op de resultatenpagina. Dat drukt het directe verkeer naar bedrijfs- en overheidswebsites.
Bedrijven met unieke data of tools houden langer stand. Denk aan interactieve calculators, boekingssystemen en community’s. Zulke onderdelen zijn moeilijk samen te vatten zonder klik. Dat maakt productontwikkeling en onderscheidende formats belangrijker dan ooit.
Voor SEO-teams verschuift het werk van trefwoorden naar taakoplossing. Structured data helpt, zoals schema.org-markeringen, die machines context geven over producten, prijzen en reviews. Toch is dit geen garantie op zichtbaarheid in AI-antwoorden. De selectie blijft grotendeels een zwarte doos.
AI-verordening: gevolgen overheid
De Europese AI-verordening (AI Act) brengt nieuwe plichten voor makers en gebruikers van generatieve modellen. Zoek-AI valt meestal niet in de hoogste risicoklasse, maar transparantie en documentatie worden strenger. Tegelijk gelden de DSA en DMA al voor grote platforms, met regels over rankingtransparantie en voorkeursbehandeling. Dat kan bepalen hoe AI-antwoorden bronnen tonen en hoe verkeer wordt verdeeld.
Voor overheden en publieke diensten in Nederland speelt nog iets anders. Cruciale informatie moet vindbaar en betrouwbaar zijn, ook als AI samenvat. Dat vraagt duidelijke bronvermelding, actuele content en machineleesbare publicatie van wet- en regelgeving. Het minimaliseren van persoonsgegevens (AVG) blijft verplicht, ook bij inzet van AI voor zoek en chat.
Uitgevers en kennisinstellingen kijken naar auteursrecht en naburige rechten bij samenvatten. De EU-auteursrechtrichtlijn geeft persuitgevers extra bescherming, maar handhaving in AI-context is in ontwikkeling. Licenties, robots.txt-opt-outs en modelkaarten worden daarom belangrijker. Verwacht meer afspraken en proefprocedures in 2025.
Aanpassen met eigen waarde
Bedrijven kunnen het risico spreiden door minder afhankelijk te zijn van organisch zoekverkeer. Denk aan nieuwsbrieven, directe apps, partnerships en nichecommunity’s. Ook een heldere merkpositie helpt: unieke expertise wordt vaker geciteerd en gelinkt. Dat vergroot de kans om als bron in AI-antwoorden te verschijnen.
Maak content die een taak echt oplost. Voeg handleidingen, tools, datasets en lokale informatie toe die AI niet goed kan samenvatten zonder klik. Gebruik structured data en meet apart verkeer uit AI-antwoorden, waar mogelijk via UTM-tags en loganalyse. Zo wordt het effect zichtbaar in dashboards.
Controleer juridische basis en privacy-instellingen. Leg vast welke content door crawlers en AI-bots gebruikt mag worden en hoe. Versleutel persoonsgegevens en pas dataminimalisatie toe, ook in zoek- en chatinterfaces. Zo voldoet u aan de AVG en beperkt u reputatierisico’s.
