Nvidia is op het moment van schrijven het eerste bedrijf dat 5 biljoen dollar aan beurswaarde aantikt. Het Amerikaanse chipbedrijf steeg deze week op Wall Street door aanhoudende vraag naar AI-hardware. De waardesprong komt door recordverkopen van grafische processors voor datacenters. Dat roept vragen op over Europese AI-verordening gevolgen overheid, zoals inkoop, transparantie en concurrentie.
Nvidia passeert 5 biljoen
De marktkapitalisatie is de totale beurswaarde van een bedrijf op basis van de aandelenprijs. Nvidia bereikte deze mijlpaal na opnieuw sterke koersstijgingen. Beleggers rekenen op hoge groei door kunstmatige intelligentie in cloud en industrie. Daarmee gaat Nvidia rivalen als Microsoft en Apple voorbij, die lager noteren.
De sprong volgt op jaren van investeringen in rekenchips en software. Nvidia verkoopt niet alleen processors, maar complete systemen voor AI-training. Dat zijn serverrekken met snelle verbindingen en eigen software. Deze combinatie levert hogere marges en vaste klanten op.
De vraag komt vooral van grote cloudbedrijven en AI-start-ups. Zij huren of bouwen clusters om grote modellen te trainen. Denk aan chatbots, zoekfuncties en generatieve tools. Ook autofabrikanten en zorginstellingen investeren in AI-infrastructuur.
“5.000 miljard dollar: zoveel is Nvidia nu waard op de beurs.”
Vraag naar AI-chips stuwt winst
Nvidia’s H100 en H200 chips zijn de standaard voor AI-training. Een GPU is een processor die veel rekenstappen tegelijk uitvoert, handig voor neurale netwerken. De nieuwe Blackwell-generatie (B200, GB200) moet nog meer vermogen en efficiëntie leveren. Klanten reserveren capaciteit maanden tot jaren vooruit.
Belangrijk is ook de softwarelaag, met name CUDA. Dat is het programmeerplatform waarmee ontwikkelaars code optimaliseren voor Nvidia-chips. De combinatie van hardware en software vergroot het verschil met concurrenten. Hierdoor ontstaat lock-in: overstappen wordt lastig en duur.
Cloudreuzen bieden Nvidia-systemen via hun platforms aan. Dat verlaagt de drempel voor bedrijven die geen eigen datacenter bouwen. Het vergroot tegelijk de afhankelijkheid van een kleine groep leveranciers. Dat drijft prijzen en marges op in de hele keten.
Europese keten en ASML
Europa speelt een strategische rol via ASML in Veldhoven. ASML levert de lithografiemachines waarmee partnerfabrieken chips maken. Nvidia laat zijn geavanceerde chips produceren bij TSMC in Taiwan, dat ASML-technologie gebruikt. Nederlandse exportregels en EU-beleid zijn dus direct relevant.
De EU Chips Act wil meer productie naar Europa halen. In Duitsland komt een TSMC-fab voor autochips, al zijn dat andere nodes dan de allernieuwste AI-chips. Toch versterkt dit de bevoorradingszekerheid in de regio. Voor Nvidia-klanten kan dat op termijn levertijden en risico’s verlagen.
Ook datacenters groeien snel in Nederland, Duitsland en Scandinavië. Energieverbruik en netcapaciteit zijn daar knelpunten. Overheden stellen strengere eisen aan stroom, koeling en hergebruik van warmte. Dat beïnvloedt waar AI-rekenclusters landen en hoeveel ze kosten.
EU-regels raken overheden
De Europese AI-verordening (AI Act) introduceert regels voor AI-systemen met algemeen doel. Grote modelbouwers moeten onder meer energie- en computegegevens rapporteren. Overheden en publieke instellingen krijgen hiermee meer inzicht in risico’s. Dat helpt bij inkoop en toezicht op leveranciers.
Voor de overheid speelt ook de AVG bij het verwerken van persoonsgegevens. Dataminimalisatie, versleuteling en logging zijn verplicht bij AI-toepassingen. Leveranciers van infrastructuur moeten passende beveiliging bieden. Contracten met cloudproviders en chippartijen moeten deze eisen borgen.
Publieke inkopers moeten vendor lock-in voorkomen. Open standaarden en portabiliteit horen in aanbestedingen. De Europese AI-verordening gevolgen overheid zijn dus concreet: transparantie-eisen, risicobeoordeling en exitmogelijkheden. Dit kan de machtspositie van enkele techbedrijven matigen.
Concurrentie en knelpunten
AMD zet druk met de MI300-serie, en Intel met Gaudi-versnellers. Cloudbedrijven bouwen eigen chips, zoals Google TPU en AWS Trainium. Die alternatieven zijn nog kleiner in marktaandeel. Maar ze bieden prijsdruk en keuze.
De grootste knelpunten zijn levertijd, kosten en energie. AI-clusters vragen enorme hoeveelheden stroom en koeling. Netcongestie in Nederland remt nieuwe datacenters. Efficiëntere chips en beter datacenterontwerp worden daarom cruciaal.
Europa investeert in rekenkracht via supercomputers als LUMI en Leonardo. Deze systemen ondersteunen onderzoek en publieke diensten. Toegang voor universiteiten en mkb is belangrijk voor innovatie. Zo wordt de afhankelijkheid van commerciële clouds iets kleiner.
Wat dit betekent voor EU
Nvidia’s waarde toont hoe centraal rekenkracht is geworden. Voor Europese bedrijven wordt capaciteit reserveren een strategische keuze. Prijs en levertijd bepalen of AI-projecten doorgaan. Dit raakt ook zorg, onderwijs en overheid.
Toezichthouders in Brussel zullen de marktconcentratie blijven volgen. Medezeggenschap over standaarden en interoperabiliteit wordt belangrijk. Aanbestedingen met meerdere leveranciers verkleinen risico’s. Transparantie over prestaties en energie helpt eerlijke vergelijking.
Voor Nederland is de koppeling met ASML een kans én verantwoordelijkheid. Beleidskeuzes over export, energie en datacenters hebben direct effect. Heldere regels en stabiele vergunningen trekken investeringen aan. Dat kan innovatie versnellen zonder de publieke waarden uit het oog te verliezen.
